Οι τρεις μεγάλοι προεστοί Νάκος Νικόλαος, Γιάννης Στάμου Λογοθέτης και Ιωάννης Φίλωνος στην προεπαναστατική περίοδο, όχι μόνο δεν αντιστάθηκαν στο μεγάλο ξεσηκωμό, αλλά τον προετοίμασαν, τον πραγματοποίησαν, τον κράτησαν πολιτικά, στρατιωτικά και οικονομικά και τον διηύθυναν, όπως μας λέγει ο Βοιωτός ιστορικός Γιώργος Β. Λουκάς Φανόπουλος. Η συνεργασία τους αποτέλεσε σπάνιο φαινόμενο στα πολιτικά πράγματα της χώρας μας. 

Τιμή και Δόξα στους τρεις στυλοβάτες της Επαρχίας Λιβαδειάς που με την πείρα τους, την αξιοσύνη τους, την μόρφωσή τους και επιρροή τους, σώσανε, όσα μπορούσαν, να συμβούν από την τουρκική λαίλαπα.  

Και οι τρεις παντού μαζί με αίσθημα ευθύνης προσυπογράφουν και μοιράζουν τα χρέη τους προς το γενικό καλό. 

Ποτέ δεν σκέφτηκαν να βάλουν «κεφαλί» στα πολεμικά τον εαυτό, ενάντια στους Διάκο, Ανδρούτσο, Καραϊσκάκη, Μπούσγο. Έγιναν προπομποί στην ανεξαρτησία και στην απελευθέρωση της Λιβαδειάς. 

Στα 1760 γεννιέται ο πρόκριτος της Λιβαδειάς Νικόλαος Νάκος. 

Γόνος μιας από τις σημαντικές οικογένειες της Λιβαδειάς. Πολύγλωσσος, ήξερες αρχαία ελληνικά, λατινικά, ιταλικά και όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες.

Μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, είχε εγκρίνει την εξέγερση. Έδωσε την συγκατάθεσή του και ρίχθηκε στον αγώνα και στην εξέγερση – επανάσταση στη Λιβαδειά μετά, όταν ο Βασίλης Μπούσγος σκότωσε στο χάνι στο Ζεμενό έναν τάταρι (ταχυδρόμο) και έναν αρβανίτη. 

Ενίσχυσε σημαντικά οικονομικά σε όλη την διάρκεια της ζωής του. 

Αιχμαλωτίσθηκε μαζί με τον Γιάννη Στάμου Λογοθέτη και οδηγήθηκε στο κάστρο Λιβαδειάς. Απελευθερώθηκαν με ανταλλαγή με τον αδελφό του βοεβόδα Διστόμου. 

Ο Γιάννης Στάμου Λογοθέτης γεννήθηκε στη Λιβαδειά. Κληρονόμησε μεγάλη περιουσία. Γνώστης της ιταλικής γλώσσας. Μέγας πατριώτης, γνήσιος Έλληνας, διέθεσε όλα του τα πλούτη για την απελευθέρωση της Λιβαδειάς. Πνευματικά εύστροφος και διπλωμάτης. Κρυφά και φανερά βοήθησε στην απελευθέρωση της Λιβαδειάς. 

Μιλάει όλος ο ευρωπαϊκός περιηγητικός κόσμος για την ευγενική συμπεριφορά του και φιλοξενία. 

Ενίσχυσε οικονομικά καθ’ όλη την διάρκεια της προεπαναστατικής περιόδου. Για το μέγεθος της οικονομικής προσφοράς τον παρουσιάζουν σαν άλλο Παναγιώτη Σέκερη, που ενίσχυσε την Φιλική Εταιρεία. Μετείχε σε Εθνικές Συνελεύσεις και έφυγε από τη ζωή το 1826 πένης. 

Ο τρίτος μεγάλος προύχοντας της Λιβαδειάς και «κόνσολος» των πρώτων ημερών της Επανάστασης ήταν ο Ιωάννης Φίλωνος, γεννημένος στη Λιβαδειά το 1770. Μικρότερος από τους άλλους προεστούς Νάκο-Λογοθέτη, χωρίς να υστερεί σε ικανότητες φιλοπατρίας, μαχητικότητας και πνεύματος θυσίας. 

Στα πρώτα χρόνια του υπηρέτησε σαν Αρεοπαγίτης στην Ανατολική Ελλάδα, έπειτα έλαβε μέρος στις Εθνικές Συνελεύσεις και Βουλευτής. 

Στους καιρούς του Όθωνα υπήρξε Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λιβαδειάς. Έφυγε από τη ζωή τον Μάιο του 1843. 

Οι πρόκριτοι της Λιβαδειάς απετέλεσαν ένα είδος αριστοκρατίας, της οποίας προΐστατο ένας «δημογέρων». 

Οι τρεις Μορφές, Νάκος, Λογοθέτης, Φίλωνος, της προεπαναστατικής περιόδου και της Ελληνικής Επανάστασης αποτελούν ένα τρίπτυχο πατριωτικής, πολιτικής και οικονομικής προσφοράς, που συγκεντρώνουν θαυμασμό και αγάπη στο ιστορικό πέρασμά τους. 

Γράφει ο Γ. Κωσταγιάννης 

Πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Λεβαδείας 

Follow us: